Odzyskanie zaległych alimentów w przypadku zaprzestania ich uiszczania przez zobowiązanego

W praktyce prowadzenia Kancelarii Adwokackiej coraz częściej zgłaszają się do nas klienci dysponujący wyrokami zasądzającymi alimenty na siebie bądź małoletnie lub dorosłe dzieci, a kiedy to zobowiązany do alimentowania, zaprzestał ich płacenia. W skrajnych przypadkach okazuje się, że okres nieuiszczania alimentów przez zobowiązanego wynosi kilka, a nawet kilkanaście lat, a kwota zaległych alimentów sięga od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Stosownie do art. 133 k.r.o. „Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania”. Natomiast zgodnie z art. 138 k.r.o. „W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego”.

Tytułem uprawniającym do egzekwowania alimentów jest wyrok rozwodowy wydany przez Sąd Okręgowy obejmujący w swej treści zasądzenie alimentów albo wyrok Sądu Rejonowego zasądzający lub podwyższający wysokość alimentów. Konieczne jest, aby wyrok został zaopatrzony
w klauzule prawomocności i wykonalności przez właściwy sąd. Niejednokrotnie zdarza się, że strona nie dysponuje takowym z uwagi na znaczy upływ czasu, jaki upłynął od chwili wydania orzeczenia.

               Zwrócić uwagę należy na fakt, że prawomocnie zasądzone alimenty na rzecz uprawnionego, mogą zostać uchylone jedynie w drodze powództwa o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, wytoczonego przez zobowiązanego do alimentowana. Samo bowiem złożone przez zobowiązanego oświadczenie o tym, że od danego dnia nie będzie uiszczał alimentów, w żaden sposób nie uchylają takiego obowiązku. Diagnozuje się, że skala osób uprawnionych do alimentowania, a nie egzekwujących swoich należności, jest ogromna. Dzieje się tak przeważnie z uwagi na brak świadomości, że uprawnienie do otrzymania alimentów nadal ma moc prawną, bądź braku rozeznania w działaniach prawnych, jakie należy w danym przypadku podjąć.

               W obecnie obowiązującym stanie prawnym, osoby zobowiązane do uiszczania alimentów muszą brać również pod uwagę, że w przypadku uporczywego uchylania się od ich płacenia grozi im odpowiedzialność karna z art. 209 k.k. Stosownie do dyspozycji tego przepisu ,,Kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego zakreślonego orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem, albo innym organem, albo inną umową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku’’. Ściganie osoby dopuszczającej się niealimentowania następuje na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego, tj. wójta, burmistrza, lub prezydenta miasta, który jest organem
w postępowaniu o udzielenie pomocy osobom uprawnionym do takich świadczeń.

               Kancelaria pomoże przeprowadzić proces odzyskania zaległych alimentów. Ustalimy, jakie kroki w danym przypadku winny zostać podjęte i w jakiej kolejności – czy będzie to droga postępowania egzekucyjnego, czy też wszczęcie postępowania karnego przeciwko dłużnikowi. Wskazać należy, że
 w procesie odzyskiwania zaległości, dłużnik może bowiem podjąć szereg działań utrudniających ich wyegzekwowanie, np.  poprzez złożenie skargi na czynności komornika, powództwa przeciw-egzekucyjnego lub złożenia w trakcie egzekucji pozwu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego.
W takim przypadku Kancelaria zapewni optymalne przeprowadzenie zawisłych postępowań, aby zmaksymalizować ilość odzyskiwanych pieniędzy od zobowiązanego. Biorąc pod uwagę, że sytuacja każdego zobowiązanego jest inna, konieczna jest wstępna diagnoza danego przypadku, która ułatwi przyjęcie odpowiedniej strategii.