Podział majątku wspólnego małżonków po ustaniu wspólności majątkowej

Podział majątku wspólnego małżonków po ustaniu wspólności majątkowej

 

 

Ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej może nastąpić w kilku przypadkach. Zazwyczaj następuje ono z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego pomiędzy małżonkami. Możliwe jest również zniesienie wspólności ustawowej małżeńskiej przed Notariuszem (tzw. Intercyza). Jest to możliwe jeżeli pomiędzy małżonkami panuje zgoda w zakresie tego, iż chcą taką ustawową wspólność znieść. Możliwe jest również zniesienie współwłasności majątkowej małżeńskiej przez Sąd, w drodze wytoczonego przez jedną ze stron powództwa o zniesienie współwłasności majątkowej małżeńskiej. Zarówno wystąpienie do Sądu ze sprawą rozwodową, jak i z pozwem o ustalenie rozdzielności majątkowej małżeńskiej, jest możliwe przy pomocy profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata. W niniejszej publikacji zajmiemy się drugim etapem, jaki następuje po ustaniu wspólności majątkowej, a mianowicie sprawą o podział majątku dorobkowego.

 

               Żądanie wniosku o podział majątku wspólnego obejmuje z reguły:

1. Ustalenie przez Sąd, co wchodzi w skład majątku wspólnego stron. Przed udaniem się do adwokata w sprawie podziałowej warto więc zrobić podsumowanie tabelaryczne określające, jakie składniki majątku będą przedmiotem postępowania. Najczęściej są to: samochody, motocykle,  nieruchomości, środki zgromadzone rachunkach bankowych, akcje, udziały, ruchomości, zakupione w celu utrzymania gospodarstwa domowego itd.
2. Proponowany sposób podziału majątku wskazanego w pkt. 1. Wnioskodawca może wnieść o przejęcie całego majątku na wyłączną własność strony z obowiązkiem spłaty drugiego małżonka, przekazanie całego majątku uczestnikowi postępowania z obowiązkiem spłaty wnioskodawcy, rozdzielenie poszczególnych składników majątku pomiędzy stronami bez spłat i dopłat, bądź z niewielkimi spłatami wynikającymi z różnicy wartości.

 

Ustalenie wartości majątku wspólnego dokonuje się według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej pomiędzy stronami, a według cen na chwilę dokonywania podziału (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2018 roku, sygn. akt III CZP 103/17).

               W toku postępowania zazwyczaj powoływany jest biegły rzeczoznawca majątkowy do spraw szacowania wartości nieruchomości i ruchomości. Istnieje możliwość odstąpienia od szacowania wartości majątku w tym wariancie w przypadku porozumienia stron w zakresie wyceny składników majątku wspólnego.

               Do wniosku należy załączyć dokumenty świadczące o ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej (tj. wyrok orzekający rozwód, umowę majątkową małżeńską, ewentualnie wyrok ustanawiający rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami). Załączenia wymagają również dokumenty świadczące o składzie majątku wspólnego, np. odpis z  księgi wieczystej dla nieruchomości, dowód rejestracyjny samochodu, dowody zakupu innych nieruchomości.

               W przypadku braku pełnej wiedzy na temat majątku wspólnego, istnieje możliwość złożenia wniosku, aby Sąd poszukiwał majątku w przewidzianych na ten cel rejestrach. Często w praktyce  zdarza się poszukiwanie numerów rachunków bankowych o których istnieniu jedna ze stron nie wiedziała.

               Szczegóły dotyczące sprawy tj. sposobu podziału, składu majątku, wyceny, ewentualnej możliwości ugody ustala się na spotkaniu z adwokatem oraz w trakcie trwania postępowania, uwzględniając stanowisko strony przeciwnej.  Honorarium adwokata uzależnione jest od wartości majątku wspólnego i nie należy do najtańszych. Postępowanie zalicza się do kategorii postępowań długotrwałych, co jest konsekwencją szacowania wartości majątku przez biegłego i trwa zazwyczaj kilka lat.

               Wniosek o podział majątku stosownie do art. 566 k.p.c. w zw. z art. 507 k.p.c. składany jest  do Sądu Rejonowego miejsca położenia majątku. Od wniosku pobierana jest opłata stała w kwocie 1.000 zł.